Hukuki anlamda boşanma aşaması içerisinde gerçekleşen bir durum olmaktadır. Bireylerin yurt dışında boşanma süreci sonrasında Türkiye sınırları içerisinde hala evli gözükmesi ile ilgili bir hukuki terim olmaktadır. Boşanma sürecindeki bireylerden ikisi de Türkiye vatandaşı ise süreç Türk hukuk mahkemeleri kanunlarına göre işleyecektir. Kişilerden herhangi birisi yurtdışı vatandaşı ise yurt dışında sağlanan kararın Türk mahkemelerince bir hükmü gözükmemektedir. " Tenfiz nedir? Boşanmanın tanıma ve tenfizi nasıl olur?" sorusuna cevap olarak boşanma sürecinin Türkiye sınırları içerisinde de geçerli olması için Türk mahkemelerince tanınması gerekmektedir denmektedir.
Tenfiz süreci bireylerin Türkiye sınırları içerisinde de boşanma halinin kabul edilmesi için gerçekleştirilmektedir. Türk mahkemelerince belirli hususlar incelenerek tenfiz ve tanıma süreci gerçekleştirilmektedir. Türk mahkemeleri içerisinde yetkili mahkemenin tenfiz kararı verebilmesi için yurt dışındaki boşanma mahkemesinin tanınması da gerekmektedir. Yurt dışında boşanma işleminin Türkiye içerisinde kabul görmesi dava sürecinin başlatılması ile gerçekleşebilmektedir. Tenfiz davası belirli kurallar sonrası iki şartın da gerçekleştirilmesi ile açılabilmektedir.
Tenfiz Davası Nasıl Açılır?
Yurt dışında boşanma işleminin tanınmış olması ile birlikte boşanma süreci Türkiye içinde tanınmayabilmektedir. Boşanma işleminin Türkiye içerisinde de gerçekleşmesi tenfiz davasının açılması ile gerçekleştirilebilmektedir. Tenfiz davasının açılabilmesi ise iki önemli şarta bağlanmıştır. Öncelikle ilamının verildiği ülke ile Türkiye içerisinde anlaşmanın bulunması şartı aranmaktadır. Belirtilen şart içerisinde açılacak tenfiz davası için Türkiye yetkili mahkemeler içerisinde verilmiş ilam için gerekli kanunların bulunması şartı da arayabilmektedir. Belirtilen şarta hukuk içerisinde karşılılık ilkesi denmektedir. Karşılılık ilkesi ile birlikte savunma hukukuna uyulmuş olma ilkesi de tenfiz davasının açılması için gerekli şartlar içindedir. Yurt dışında belirtilen mahkemelerce usulüne göre çağrılmaması durumu bulunmalıdır. Usulsüz çağrılmama durumu gibi belirtilen kanun hükümlerine göre karar uygulanmamış ise ve aynı şekilde bu durumlara bağlı olarak Türk Mahkemesine itirazda bulunmamı olması şartı aranmaktadır.
Tanıma Nedir?
Tanıma davası yurt dışında bulunan mahkemeler tarafından kesin hüküm oluşturan kararların tanınmaması süreci ile oluşmaktadır. Tanıma davasının açılması da tenfiz gibi belirli şartlar içermektedir. Tanıma davasının açılması için yabancı ülkede açılan mahkemelerce bir ilamın verilmesi gerekmektedir. Yurt dışında gerçekleştirilen davanın sonucunun kesin olması şartı aranmaktadır. Kesinleşen hükümlerin şekli ve maddi olarak kesinleşmesi önemli bir durum olarak şartlar içerisinde bulunmaktadır.
Yurt dışında verilen davaya ilişkin ilamın hukuk nezdinde bir davaya bağlı olması şartı aranmaktadır. Hukuksal alanda verilmeyen ilamlar sonucu açılması istenen tanıma davası şartlarını gerçekleştirmediğinden açılamamaktadır. Yabancı ülkede karar bağlanan boşanma gibi bir konunun Türk mahkemelerinin yetkisi altında olmayan bir hükme göre karara bağlanması gerekmektedir. Yurt dışında verilen ilgili davaya dayanan kararların ve hükümlerin Türkiye içerisinde kamusal alanda düzensizlik oluşturmaması gerekmektedir. Kanunlar ihtilafına belirlenen kurallara yabancı ilamın uyması gerekmektedir. Belirtilen şartların gerçekleştirilmesi ile birlikte Türkiye yetkili mahkemelerde tanıma davası açılabilmektedir.
Tenfiz Davasının Açılmamasının Sonuçları
Yurt dışında ikamet eden bireylerin boşanma süreçleri yurt dışında gerekli mahkemelerce karar bağlanabilmektedir. Fakat süreç sonucu verilen boşanma kararı Türkiye içerisinde etkisiz olacak ve kişiler hala evli gözükecektir. Tenfiz davasının belirli şartlarının gerçekleşmesi sureti ile Türkiye içinde de boşanmış sayılması için yetkili mahkemeye başvuru yapılması gerekmektedir. Gerekli şartların yerine getirilmemesi ve davanın açılmaması ise farklı açılardan sorunlar oluşturabilmektedir. Yurt dışında boşanmış olan kişiler Türkiye içerisinde evli sayıldığından yasal olarak mirasçılık hakkı da devam edecektir. Tenfiz davasının açılmaması ile kişilerin eski eşleri yasal mirasçı olarak hak iddia edebileceklerdir. Ayın şekilde Türkiye sınırları içerisinde evli gözüken bireylerin tekrardan evlenme durumları da olumsuz şekilde sonuçlanacaktır. Evli gözüken bireylerin tekrar evlenebilmesi için tanıma ve tenfiz davaları sonucu ile Türkiye sınırlarında da boşanmış gözükmeleri gerekmektedir.
Tenfiz ve Tanıma İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Tenfiz ve tanıma davalarının belirli şartlarının yerine getirilmesi sonucu davalar Türkiye içerisinde ilgili mahkemelere açılabilmektedir. Tenfiz ve tanıma davaları için gerekli belgeler ise dava süreci içerisinde oldukça önemli bir durum içermektedir. Gerekli belgeler arasında yurt dışı mahkemesinin boşanma kararının ıslak imzalı şekilde ilgili ülkeye ait asıl belgesi bulunmaktadır. Boşanma kararının kesin hüküm ve sonuçlara ulaştığına dair ek belge istenen belgeler içerisinde bulunmaktadır.
Ayrıca tanıma ve tenfiz davası için yabancı evrakların yeminli tercümanlar tarafından çevrilmesi gerekmektedir. Çeviri sonucunda da konsolosluk tarafından onaylı belgeler dava süreci içerisinde gerekli belgelerdendir. Konsolosluk içerisinden çıkartılan tanıma, tenfiz avukatı vekaleti de belgeler içerisinde yer almaktadır. Tanıma ve tenfiz avukatına verilen vekaletname sonucu gerekli belgelerin tamamlanması dava sürecini başlatan durumlardır. İki tarafın da vekalet vererek işlem yapması boşanma süreci içerisinde hızlandırıcı durumlardandır.
Tanıma ve Tenfiz Süreci Arasındaki Farklar
Yabancı ülkede tanıma kararının gerçekleşmesi için tenfiz kararının alınmış olması zorunluluğu bulunmamaktadır. Fakat Yabancı ülkede alınan karara ilişkin tenfiz kararının alınması için tanıma sürecinin gerçekleşmiş olması şartı aranmaktadır. Tanıma dava süreci mahkemelerin boşanma gibi işlemlerin kararının gerekli tespitleri gerçekleştirmesi için yapılan bir dava süreci olmaktadır. Tanıma işlemi için yabancı ülkeler ile ilişkili devlet dairelerinin işlem yapması gerekli görülmemektedir. Tenfiz işlemi için gerekli görülen kararlar daha etkili ve gerekli şartlar olmaktadır. Tanıma davası için gerçekleştirilmesi öngörülen şartlar ve kararlar ise tenfiz dava sürecine göre daha kolay işlemektedir. Ayrıca tanıma davası için aranan şartlar tenfiz davasına göre daha az olmaktadır.
Tenfiz işlemi sadece bağımsız olarak işleyen dava yolu üzerinden alınan kararlardan olmaktadır. Tanıma ise işlemde olan bir dava süreci gibi bağımsız bir dava aracılığı ile de gerçekleştirilebilmektedir. Tanıma kararının kesin hükme bağlanması bütün mahkeme karaları için mümkündür. Tenfiz davasında verilecek kararların bir hükme bağlanması ise eda kararları ile olmaktadır. Tenfiz davasının icra etkisi tenfiz davası sonucu verilen kararın kesinleştiği tarihe göre geçerli olacaktır. Tanıma dava sürecinde ise kesin hükümlerin etkisi kararın verildiği ülkede kesinleşen tarihe göre belirlenmektedir.