Kanunları yerine getirme ve gerekli olan hukuki olguları belirleyici özellikleri bulunmaktadır. Milletler arası usul hukuk ve özel hukuk kanununda düzenlenmiş olan tanıma ve tenfiz hukuki yönü ile her açıdan değerlendirilmesi ile alakalı bir gerekçedir. Bu düzenlemenin sebebi ise yabancı mahkemelerde verilen kararların Türkiye Cumhuriyeti Devleti nezdinde nasıl bir durum oluşması ile alakalıdır. Yabancı mahkemelerin aldıkları kararların çekişme ile alakalı bir durum oluşması ile birlikte tanıma ve tenfiz söz konusu olmaktadır.
Türkiye için sonuç alabilme adına yerel mahkemenin tanıması ve aynı zamanda da tenfiz etmesi gerekmektedir. Tanımanın terim açılımını ise yabancı mahkemece verilen karar yerel mahkeme tarafından tanınması durumudur. Bu durum kısaca alınan kararı yerel mahkemenin tanıması ile başlar. Yerel mahkeme kararı tanıması ile birlikte Türkiye Cumhuriyeti Devleti de kararı aynen ya da kısmen tanıması ile birlikte uygulama kararı verilir. Tenfiz durumu ise kararın tanınması ile birlikte kararın uygulanması için yapılan uygulamaya verilen isim olarak adlandırılmaktadır. Bu uygulamalarda yapılması gerekenlerin takibini çok daha iyi bir şekilde görme ile mümkün olmaktadır. Kanunlara göre uygunluğu belirleyecek şekilde takibi ve icraatı yapılması gerekmektedir.
Tanıma ve Tenfiz Davasında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Uluslararası sözleşmeler gereğince belirlenen kurallar çerçevesinde yabancı mahkemede verilen kararların Türkiye Cumhuriyetinde uygulanması ile alakalı tanıma ve tenfiz davası ortaya çıkmaktadır. Tanıma ve tenfiz davalarında dikkat edilecek hususlar arasında en sıkıntılı durumların ortaya çıkmasında adres problemi olmasıdır. İkametgâh adresi yurt dışında olmasından dolayı tebligat sorunu ortaya çıkmaktadır. Tebligatın zorunlu olmasından dolayı davanın uzun süre beklenmesine neden olması oldukça zor durumlar ile karşılaşılmasına ve davaların kısa zamanda sonuca ulaşılamamasına neden olmaktadır.
Bu konuda sorunlar ile karşılaşılmasını engelleme adına Türkiye de bulunan avukatların tebligatı dava esnasında alması çok daha iyi olacaktır. Bu sayede süre sorunu çözüme kavuşmuş olacaktır. Tebligatın avukata yapılması ile birlikte adrese tebliğ süresi bir durum ortadan kalmış olacaktır. Hızlı bir şekilde sonuca gitmek için oldukça önemli bir adımdır. Tanıma ve tenfiz davalarında tebligat süresi ile ilgili sorun dışında başka bir önemli durumda dava açacak olan davacı dava ile ilgili dilekçeyi eksiksiz bir şekilde hazırlaması gerekmektedir. Dosyada sunulması gereken evraklarda eksik olması durumunda eksik olan belge ve dilekçeler tamamlanana dek beklemesine neden olmaktadır. Belirli bir süre sonrasında ret kararının çıkması da söz konusu olabilecektir.
Kararın tanıma ve tenfiz olması için bir diğer şartlar da yeminli bir tercüman tarafından dosyanın Türkçeye çevrilmesi gerekmektedir. Sadece yabancı mahkemede alınan karar ile başvuru yapmak mümkün değildir. Çevrilen metin Türk makamları tarafından onaylanması gerekmektedir. Bunların yerine getirilmemesi durumunda davanın kabulü söz konusu olmamaktadır. Yapılan masrafların da boşa gitmesi söz konusu olacaktır. Bu konuların dikkatli bir şekilde takibi ve gerekli olan tüm belgelerin eksiksiz teslimi son derece önemlidir.
Tanıma ve Tenfiz Davasının Gerekliliği
Yabancı bir mahkeme boşanma kararı vermesi ve bu kararı Türkiye Cumhuriyeti hüküm verebilmesi adına kararın yerel mahkeme tarafından tanınması gerekir. Yerel mahkeme kararı tanımadan tenfiz söz konusu olmamaktadır. Bu durumun dışında yabancı mahkemede ki davanın kararında nafaka ve vekalet gibi durumlar oluşması ile birlikte hem tanıma hem de tenfiz söz konusu olmaktadır. Kararların onanması ve uygulanması için yapılacak işlemler ile birlikte yürütülmesi gerekmektedir.
Tanıma ve Tenfiz Davalarında Boşanma Kararı
Boşanma kararı yabancı mahkeme tarafından alınması ile birlikte tanınma davası açılmaktadır. Bu dava diğer eşe karşı açılır. Bu durumda diğer eşin tebligat adresinin bilinmesi ve tebligat yapılması gerekmektedir. Adresin bilinmemesi durumunda dava kararı ile ilgili sonuç almak oldukça zorlaşacaktır. Bunun sebebi ise alınacak olan kararın tebliğ edilme şartı olmasındandır. Bu noktada iletişim kopmadan hızlı davranıp sonuca ulaşmak ile mümkün olmaktadır.
Tanıma davası hızlı bir şekilde açılırsa hem tebligat sorunu kısa sürede çözüme kavuşacaktır hem de davanın sonucu daha doğru olacaktır. Boşanma kararı ile ilgili olarak tanıma ve tenfiz davasında hızlı sonuç almada karşılıklı iletişim oldukça etkili olmaktadır. Davalara katılım ile ilgili olarak avukata vekalet verilmesi ile birlikte çözüm daha hızlı olacaktır. Davalarda avukata verilen vekalet sayesinde davacı mahkemeye katılmak zorunda olmamaktadır. Bu durumda iki taraf içinde avukat tutup karşılıklı vekalet ile çok kısa süre içerisinde istenilen sonuca ulaşmak mümkün olacaktır.
Tanıma ve Tenfiz Davasının Açılma Süresi
Bu konuda süre sınırı yoktur. İşlemlerin bir an önce yapılması ve düzene girebilme adına yabancı mahkeme karar verdiği andan itibaren tanıma ve tenfiz davasının bir an evvel açılması çok daha doğru olacaktır. Sürenin uzaması ile birlikte tebligat adreslerinde sorunlar ortaya çıkabilmektedir. Davanın çok daha uzamasına sebep olabilecek bu durumu göz önünde bulundurarak aceleci davranmak daha iyi olacaktır. Tebligat adresi ile ilgili sorunların çözümü oldukça sıkıntılı olmaktadır. Bu sıkıntının çözümünü bulmak için de beklenen süre riskleri de artırmaktadır.