4721 sayılı Türk Medeni Kanunu (TMK), 1.1.2002 tarihinden bugüne eşler arasındaki yasal mal rejiminin edinilmiş mallara katılma rejimini düzenlemektedir.
Bu yazımızda genel özellikleri ile Mal Rejiminin Tasfiyesi Davası incelenmiştir.
Aşağıdaki haller edinilmiş mal kapsamında kabul edilir.
- 1.1.2002‘den sonra eşlerin sahip oldukları mallar,
- Mal rejimi sona ermeden 1 yıl önce yapılan karşılıksız kazanımlar,
- Kasıtlı devirler,
- Diğer eşin kişisel mal varlığı için yapılan ödemeler.
Eşler Arasında Mal Rejimi Ne Zaman Sona Erer?
- Eşlerden birinin ölmesi ya da yasal mal rejimi haricinde olan başka bir mal rejiminin seçilmesi durumlarında edinilmiş mallara katılma rejimi sona ermektedir.
- Evlilik boşanma ile son bulmuş ise boşanma davasının açıldığı tarih ya da hakim kararıyla başka bir mal rejimine geçilmiş veya evlilik için iptal talep edilmiş ise bu talepleri içeren davaların açıldığı tarih de yine bu mal rejiminin sona erdiği tarih olmaktadır.
Boşanma Davası Açıldığı Zaman “Mal Rejiminin Tasfiyesi” Kendiliğinden Gerçekleşir mi?
Öncelikle Mal Rejiminin Tasfiyesi Davası talebe bağlı olduğunu belirtmek gerekir ve eşlerin herhangi biri mal rejimi ile ilgili talebe sahipse usulüne uygun harcı yatırmak suretiyle dava açabilir.
Aksi halde aile mahkemesi bu konudaki talepleri kendiliğinden incelemez ve mal rejiminin tasfiyesi davası nedir sorusuna cevap olarak gerekli hallerin gerçekleşmesi durumunda mal rejimi tasfiyesi için dava açılmaktadır.
Mal rejiminin tasfiyesi davasında öncelikle kişisel mallar ile aile için kullanılan mallar birbirinden ayrılmaktadır ve edinilmiş mal rejiminin tasfiyesi davasında mallar eşit olarak paylaştırılır.
Mal Rejimi Tasfiye Davasının Karara Bağlanma Şartları Nelerdir?
Bu davanın açılabilmesi için eşler arasında mevcut mal rejiminin TMK m. 225'e göre sona ermesi gerekmektedir ve mal rejimi tasfiyesi davası, esastan incelenip karara bağlanmak için açılan bu davaların kesinleşmesi gerekir.
Örneğin eşler boşanma davası açmış ve devam eden boşanma davaları var ise mal rejiminin tasfiyesine yönelik davanın karara bağlanması için boşanma davasının sonucunu beklenmektedir.
TMK’da Mal Rejiminin Tasfiyesi Davası zaman aşımı süresi ayrı bir madde ile belirtilmemiştir.
Ancak mal rejimi tasfiye davasının TMK’nın 178. maddesinde "1 yıllık zaman aşımı süresi"nin yalnızca boşanmanın eki mahiyetindeki davalara(maddi veya manevi tazminat, nafaka davaları) uygulanmasının doğru olmadığı kabul edilir.
Diğer yandan mal rejiminin tasfiyesi davaları için ayrıca bir hüküm bulunmadığına göre, bu davalar için Türk Borçlar Kanunu’ndan yararlanılır.
Çünkü eşlerin alacak hakkı olarak düşünülmektedir. Bu davalarda 10 yıllık zaman aşımı süresi bulunmaktadır.
Bir eş vefat ettiğin zaman öncelikle eşler arasındaki aile hukukundan kaynaklanan mal rejiminin tasfiyesi yapılmakta ve ardından miras paylaşımına geçilmektedir.
Bu durumda sağ kalan eş, ölen eşinin mirasçılarına karşı ya da ölen eşin mirasçıları sağ kalan eşe mal rejiminin tasfiyesi davasını yöneltebilirler.